Khoai tây là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. Những năm gần đây cây khoai tây đã trở thành cây trồng chính ở vụ đông, khoai tây khá dễ trồng nhưng để cho năng suất cao chất lượng tốt, ít sâu bệnh bà con cũng cần lưu ý một số điểm sau:

Ruộng khoai tây sau chăm sóc

1. Thời vụ và giống

Có 3 vụ trồng khoai tây:

+ Vụ đông xuân sớm: Trồng vào đầu tháng 10, thu hoạch vào tháng 12

+ Vụ chính: Trồng cuối tháng 10, đầu tháng 11, thu hoạch cuối tháng 1, đầu tháng 2.

+ Vụ xuân: Trồng tháng 12, thu hoạch đầu tháng 3

Chọn giống kháng bệnh chịu hạn và chịu nóng khá như giống: Giống khoai tây KT1; Giống khoai tây KT5;  Giống khoai tây KT6

2. Bổ củ

Trồng bằng củ giống to sẽ có năng suất cao hơn so với củ nhỏ, trong trường hợp giống to, cỡ đường kính củ trên 45mm tương đường với trên 50 gam thì có thể bổ đôi hoặc bổ làm 3 để tiết kiệm giống. Khoai tây giống sau khi bổ phải để nơi thoáng mát, rải đều, phủ tải ẩm lên trên để giữ ẩm, tránh để đống quá cao dễ bị thối.

 Dùng dao sắc và lưỡi mỏng để cắt, mỗi lần cắt phải nhúng vào cồn 96% hoặc xà phòng đậm đặc để ngăn chặn sự xâm nhập của nấm, làm cho củ bị thối.

 Bổ dọc củ, mỗi miếng khoai bổ phải có 2-3 mầm, bổ xong chấm vết cắt ngay vào xi măng khô và gạt phần xi măng thừa đi không nên để xi măng bán nhiều vào mặt cắt của củ vì sẽ hút nước của làm củ dễ bị héo. Nếu đất trồng đủ độ ẩm và phân chuồng hoai thì sau bổ 12 giờ là có thể trồng, nếu đất ướt quá hoặc quá khô thì có thể kéo dài 5-7 ngày mới trồng.

3.Kỹ thuật trồng và chăm sóc:

Kỹ thuật làm đất: Đất phải được cày bừa kỹ, lên luống cao, sạch cỏ dại, lên luống cao 20-25 cm, luống đôi rộng 1,2 m hoặc luống đơn rộng 80-90 cm.

Chuẩn bị giống và trồng: Lượng giống 50.000 củ/ha, tương đương 1.800 củ/sào (360 m²), khoảng 50-60 kg/sào.

Kỹ thuật trồng: Mật độ trồng 5 khóm/m²; khoảng cách trồng từ 30 x 40 cm. Khi trồng tuyệt đối không cho củ giống tiếp xúc với phân hóa học.

Bón phân: Lượng bón: 10-15 tấn/ha phân trâu, bò, lợn hoai mục; 150 kg N, 150 kg P2O5; 150 K2O. Bón lót toàn bộ phân chuồng + 100% phân lân + ½ đạm + ½ kali; Bón thúc sau khi cây mọc cao 20-25 cm, bón nốt ½ đạm + ½ kali, kết hợp xới xáo, làm cỏ và vun luống lần 1. Vun lần 2 sau lần 1 khoảng 10 -15 ngày.

Chú ý: Không dùng phân gà, vịt tươi trộn với trấu không hoai mục vì sẽ làm củ khoai tây bị ghẻ. Trước khi thu hoạch 15-20 ngày không được tưới nước.

 Chăm sóc:

Xới xáo, làm cỏ 2 lần kết hợp với bón phân và vun luống.

 Đất phải được giữ ẩm thường xuyên, khi khô hạn có thể tưới tràn ½ -1/3 rãnh luống nhưng không giữ nước ngập liên tục ở rãnh.

4. Một số sâu bệnh hại chính và biện pháp phòng trừ:

+ Phòng trừ sâu hại như rệp, nhện và bọ trĩ:

            Vệ sinh đồng ruộng, hạn chế trồng cây ký chủ phụ cùng họ (đậu, bí đỏ, rau cải,...) xung quanh ruộng; sử dụng bẫy vàng để thu bắt; cắt bỏ lá bị hại nặng. Phun thuốc khi phát hiện có sâu, rệp, nhện, bọ trĩ. Nên phun luân phiên thay đổi các loại thuốc. Sử dụng các thuốc BVTV đặc hiệu theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

 Phòng trữ mốc sương và đốm lá:

 Sử dụng củ giống sạch bệnh, trồng xa khu vực có khoai tây hoặc ký chủ khác đã nhiễm bệnh.

Chú ý giữ vệ sinh đồng ruộng, loại bỏ cây ký chủ phụ và các tàn dư ký chủ của vụ trước; không đổ củ thối, nhiễm bệnh trong hoặc xung quanh ruộng trồng khoai tây.

Phun phòng trừ bệnh: Thực hiện phun phòng trừ bệnh mốc sương trước khi cây khoai tây khép tán (dùng thuốc có tác dụng tiếp xúc như: Mancozeb, Zineb, Daconil...). Chú ý quan sát thời tiết, khi có mưa hoặc sương mù nhiều liên tục 2-3 ngày liền trong điều kiện nhiệt độ không khí dưới 26^o C cần phun thuốc phòng bệnh.

Khi bắt đầu xuất hiện những triệu chứng bệnh đầu tiên, cần phun ngay thuốc nội hấp, lưu dẫn như: Cruzate M8-72WP, Aliete 80WP, Acrobat hoặc Melody Duo... theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Sau đó nên thay đổi luân phiên các loại thuốc.

+ Phòng trừ héo rũ do vi khuẩn:

Luân canh với lúa nước: Đối với ruộng đã nhiễm khuẩn, không trồng lại khoai tây trên cùng ruộng sau ít nhất từ 2-3 năm, luân canh với cà rốt hoặc hành tây 2-3 vụ. Dùng củ giống sạch bệnh.

5.Thu hoạch và bảo quản:

Khi 50% lá chuyển vàng là có thể thu hoạch.Thu hoạch vào ngày nắng ráo, đất không quá ẩm. Rỡ củ và hong khô vỏ ngay trên ruộng. Phân loại củ sơ bộ tại ruộng, loại bỏ củ bị bệnh. Vận chuyển nhẹ nhàng, tránh làm xây xát vỏ.

Trong trường hợp chưa thể tiêu thụ ngay, cần bảo quản khoai trong điều kiện thoáng mát và tối để tránh lục hóa và thối củ. Nếu bảo quản lâu, tốt nhất là bảo quản khoai thương phẩm trong kho lạnh ở nhiệt độ 12- 14^oC, ẩm độ không khí 90%. Bảo quản khoai giống trong kho lạnh ở nhiệt độ 40^oC.

Lưu Hoà