Bắc Hà nhân giống, trồng phát triển thành công Cây dược liệu bảy lá một hoa (Paris polyphylla var.chinenis) lấy nguyên liệu làm thuốc tại huyện Bắc Hà và Si Ma Cai tỉnh Lào Cai

         Bảy lá một hoa là cây dược liệu quý, hiếm có giá trị cao trong công tác phòng và điều trị bệnh. Tại huyện Bắc Hà và huyện Si ma Cai, Tỉnh Lào Cai, loại cây này có ở vùng núi cao, lạnh giá gồm các xã Tả Củ Tỷ, tả Van Chư, Bản Liền huyện Bắc Hà và các xã Quan Hồ Thẩn, Nàn Sín huyện Si Ma Cai.

         Bảy lá một hoa còn gọi là thất diệp nhất chi hoa, trong dân gian, cây bảy lá một hoa được sử dụng làm thuốc thanh nhiệt giải độc khi bị rắn độc cắn, trị sốt rét, ho lao, ho lâu ngày, hen suyễn, mụn nhọt, là cây thuốc rất quý, hiếm nằm trong sách đỏ Việt Nam. Hiện chỉ có ở một vài khu rừng nguyên sinh, vùng núi cao các tỉnh miền núi như: Lạng sơn, Cao Bằng, Lai Châu, Lào Cai, Nghệ An… Tại Lào Cai, cây bảy lá một hoa phân bố ở vùng núi cao như Sa Pa, Bát Xát, Văn Bàn, Mường Khương, Si Ma Cai, Bắc Hà. Tuy nhiên do khai thác quá mức nên đến nay loại cây này chỉ còn rất ít.

         Theo y dược hiện đại, dược liệu bảy lá một hoa có hoạt tính dược lý tốt đối với nhiều loại bệnh như: ung thư, Alzheimer, nấm, nhiễm khuẩn, kích thích miễn dịch…

         Do có giá trị cao trong việc phòng, trị bệnh, nhu cầu sử dụng cây bảy lá một hoa là thuốc ngày càng tăng cao. Hiện nay, mỗi ki-lô-gam thân rễ bảy lá một hoa có giá giao động từ 1,3 -2,5 triệu đồng (theo trọng lượng củ) với diện tích 1 ha người dân có thể thu lãi lên đến hàng tỷ đồng.

Lãnh đạo Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bắc Hà kiểm tra giống bảy lá một hoa trồng tại vườn Giống và vườn mô hình

         Bà Nguyễn Thị Huê, Giám đốc Trung tâm Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bắc Hà cho biết: Để giải bài toán suy kiệt nguồn dược liệu, cần phát triển theo hướng trồng trọt. Bảy lá một hoa là loài cây sống lâu năm dưới tán rừng, cây ưa bóng, ưa ẩm, sinh trưởng tốt và thích nghi với điều kiện nhiệt độ lạnh ở vùng núi cao, chịu được điều kiện thời tiết khí hậu của huyện Bắc Hà và Si Ma Cai là vùng có tiềm năng phát triển cây dược liệu này. Xuất phát từ thực tế và nhu cầu của thị trường tiêu dùng năm 2021, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp ký hợp đồng triển khai thực hiện đề tài “Xây dựng quy trình nhân giống trồng phát triển Cây dược liệu bảy lá một hoa (Paris polyphylla var.chinenis) lấy nguyên liệu làm thuốc tại huyện Bắc Hà và Si Ma cai tỉnh Lào Cai và tạo vùng sản xuất dược liệu tại huyện Bắc Hà, Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai.

         Bước đầu triển khai đề tài trung tâm chủ động phối hợp với Trung tâm nghiên cứu trồng và chế biến cây thuốc Hà Nội Viện dược liệu thu thập, giám định và xây dựng được vườn giống gốc cây bẩy lá một hoa (Paris polyphylla var. chinensis) Với số lượng 420 cây giống bố mẹ và sản xuất giống từ hạt và hom củ với số lượng giống 13.000 cây/năm, nhằm bảo tồn và nhân giống đảm bảo giống cung cấp cho thị trường và các địa phương có nhu cầu. Cùng với đó xây dựng mô hình trồng, chăm sóc cây 7 lá một hoa theo hướng GACP-WHO tại hai huyện Bắc Hà và Si Ma Cai, với diện tích 1500m2 với số lượng cây trồng 11.550 cây, nhằm cung cấp củ thương phẩm cho thị trường;

         Đặc biệt, trung tâm Dịch vụ nông nghiệp chuyển giao Quy trinhg nhân giống, trồng phát triển cây bẩy lá một hoa (Paris polyphylla var. chinensis) cho Hợp tác xã Nông nghiệp Cờ Cải tiếp quản, phát triển trong những năm tiếp theo.

         So với các cây trồng khác, cây bảy lá một hoa luôn có đầu ra ổn định; cùng đó, cây trồng càng lâu năm thì càng có giá trị. Chính vì vậy, phát triển cây dược liệu bảy lá một hoa góp phần cung cấp nguyên liệu để sản xuất thuốc, phục vụ chăm sóc sức khỏe của người dân trong nước, hướng đến xuất khẩu. Đây cũng là giải pháp tích cực giải quyết việc làm, tạo thu nhập ổn định cho người dân vùng núi cao của hai huyện Bắc Hà và Si Ma Cai.