Hiện nay, tình hình bệnh Dịch tả lợn Châu Phi trên cả nước vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp. Từ đầu tháng 02/2019 đến nay, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đã xảy ra tại trên 8 nghìn xã thuộc hơn 650 huyện của 63 tỉnh, thành phố, với tổng số lợn tiêu hủy khoảng 5,5 triệu con. Trên địa bàn tỉnh tính đến ngày 15/10/2019 bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đã xảy ra tại 6.277 hộ (chiếm 8,82 % số hộ chăn nuôi toàn tỉnh) thuộc 740 thôn, tổ của 124/164 xã, phường, thị trấn của 9/9 huyện, thành phố làm 35.253 con lợn ốm chết và cùng đàn phải tiêu hủy ước tính khoảng 7,34 % tổng đàn lợn trên địa bàn tỉnh. Khối lượng tiêu hủy 1.568.369 kg. Trong những tháng cuối năm 2019, do thời tiết thay đổi tạo điều kiện thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển, ảnh hưởng đến sức đề kháng của vật nuôi một số dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm như Lở mồm long móng, Cúm gia cầm, Tai xanh, Dịch tả lợn, Dại động vật… nguy cơ phát sinh gây thiệt hại kinh tế của người chăn nuôi, cũng như kinh phí của nhà nước.

Thực hiện văn bản số 7724/BNN-TY ngày 15/10/2019 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc triển khai tháng tổng vệ sinh, khử trùng tiêu độc môi trường. ngày 18/10/2019 Chủ tịch UBND tỉnh có văn bản yêu cầu Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn phát động, tổ chức triển khai thực hiện “Tháng tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường đợt II năm 2019” từ ngày 01/11/2019 đến 01/12/2019, cụ thể như sau:

1. Nguyên tắc vệ sinh, tiêu độc khử trùng

Người thực hiện việc vệ sinh, tiêu độc khử trùng phải sử dụng bảo hộ phù hợp.

Hoá chất khử trùng ít độc hại đối với người và vật nuôi, phù hợp với đối tượng sử dụng và nằm trong Danh mục thuốc thú y được phép lưu hành tại Việt Nam; sử dụng theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất và cơ quan chuyên môn.

Làm sạch đối tượng tiêu độc khử trùng bằng biện pháp cơ học trước khi tiến hành phun hoá chất.

Cơ sở, hộ chăn nuôi chủ động đầu tư kinh phí mua vôi bột, hàng tuần rắc vôi bột khu vực chuồng nuôi và xung quanh; nhà nước hỗ trợ hóa chất khử trùng tiêu độc cho khu vực công cộng, đường làng ngõ xóm...

2. Nội dung vệ sinh, tiêu độc khử trùng và tần xuất thực hiện

Các cơ sở chăn nuôi tập trung: Phát quang cây cỏ xung quanh chuồng nuôi, hàng ngày quét dọn thu gom phân rác để đốt hoặc chôn, khơi thông cống rãnh; Định kỳ thực hiện tổng vệ sinh, tiêu độc, phun khử trùng toàn bộ chuồng trại, khu vực chăn nuôi và vùng phụ cận, mỗi tuần 1 lần; Bố trí hố sát trùng có chứa vôi bột hoặc thuốc sát trùng tại đường vào khu vực chăn nuôi.

Các hộ chăn nuôi hộ gia đình: Quét dọn sạch sẽ khu vực chăn nuôi hàng ngày; thu gom phân rác, độn chuồng để đốt hoặc chôn; Định kỳ phun thuốc sát trùng toàn bộ khu vực chăn nuôi và vùng phụ cận mỗi tuần 1 lần; Chủ động mua vôi bột rắc toàn bộ khu vực chăn nuôi và khu vực phụ cận tuần 1 lần.

Các cơ sở ấp nở gia cầm, thủy cầm: Phát quang cây cỏ xung quanh và quét dọn sạch sẽ toàn bộ khu vực lò ấp, đường ra vào cơ sở ấp, thu gom vỏ trứng sau khi đã ấp nở để tiêu hủy; Bố trí hố sát trùng có chứa vôi bột hoặc thuốc sát trùng tại lối vào khu vực ấp nở; phun tiêu độc khử trùng hàng ngày toàn bộ diện tích cơ sở ấp trứng, đường ra vào cơ sở ấp trứng.

Khu vực công cộng, đường làng ngõ xóm: Thường xuyên vệ sinh, quét dọn, khơi thông cống rãnh và thu gom rác thải để xử lý; phun tiêu độc, khử trùng mỗi tuần 1 lần.

Điểm, cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung: Phát quang cây cỏ, xung quanh cơ sở, nhà xưởng, khơi thông cống rãnh; Thường xuyên vệ sinh, tiêu độc khử trùng nơi nhốt động vật chờ giết mổ, nơi giết mổ động vật; các phương tiện vận chuyển vào, ra khu vực giết mổ.

Chợ buôn bán, khu vực tập kết, thu gom gia súc, gia cầm sống và sản phẩm động vật:  Quét dọn và phun thuốc khử trùng khu vực buôn bán động vật, sản phẩm động vật, khu vực giết mổ và các vật dụng liên quan sau mỗi buổi chợ; Quét dọn và xử lý chất thải rắn trong chợ bằng biện pháp chôn hoặc đốt; Hàng tuần thực hiện tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng toàn bộ khu vực chợ buôn bán, tập kết, thu gom động vật, sản phẩm động vật và khu vực xung quanh.

Khu vực cửa khẩu, khu dân cư giáp đường biên giới: Lựa chọn, bố trí địa điểm sát trùng phương tiện qua lại khu vực biên giới (bằng biện pháp trải bạt, bao tải gai ở mặt đường và rải rơm, cỏ khô lên trên, sau đó phun hóa chất khử trùng, hoặc có hố sát trùng) trên các tuyến đường giao thông chính qua khu vực biên giới để khử trùng bánh xe ô tô, xe gắn máy, xe đạp và giầy dép của người qua lại; Đối với đường mòn, lối mở thường xuyên có người qua lại biên giới, xác định tuyến đường mòn trung tâm và vị trí phù hợp để tổ chức rắc vôi bột phủ kín trên một đoạn dài hơn một vòng bánh xe; Thường xuyên vệ sinh, quét dọn nơi công cộng và định kỳ tổ chức phun tiêu độc, khử trùng; Tổ chức phun tiêu độc, khử trùng tất cả các phương tiện đi qua cửa khẩu.

Khu vực tiêu hủy động vật, sản phẩm động vật: Quét dọn, thu gom phân, rác thải để xử lý chôn hoặc đốt; sau đó phun thuốc khử trùng khu vực nhốt, giữ, khu vực tiêu hủy ngay sau khi hoàn thành việc tiêu hủy.

Phương tiện, dụng cụ chuyên chở động vật, sản phẩm động vật: Vệ sinh sạch sẽ, thu gom rác thải, phân để chôn hoặc đốt; phun tiêu độc, khử trùng trước và sau mỗi lần chuyên chở, trước khi ra/vào cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ, chợ buôn bán, điểm tập kết, thu gom, khu vực tiêu hủy gia súc, gia cầm...

3. Cách thức tiến hành

Những trang trại chăn nuôi tập trung, cơ sở giết mổ tập trung, cơ sở ấp trứng gia cầm tự lo vật tư, kinh phí, chủ động tổ chức thực hiện các nội dung trên dưới sự giám sát của chính quyền cơ sở và chuyên môn thú y.

Chủ các phương tiện vận chuyển động vật, sản phẩm động vật chịu trách nhiệm chi trả kinh phí cho đội thực hiện vệ sinh, tiêu độc, khử trùng cho phương tiện của mình hoặc tự thực hiện dưới sự giám sát của chính quyền cơ sở và chuyên môn thú y.

Chủ phương tiện vận chuyển, buôn bán động vật, sản phẩm động vật trái phép chịu toàn bộ chi phí cho việc vệ sinh, tiêu độc, khử trùng, tiêu hủy trong quá trình xử lý động vật, sản phẩm động vật. Trường hợp chủ phương tiện bỏ trốn, các lực lượng chức năng bắt giữ báo cáo chính quyền địa phương để hỗ trợ lực lượng, kinh phí thực hiện.

Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức các đội vệ sinh, huy động các phương tiện tại chỗ như bình phun động cơ, bình phun tay, phun thuốc sát trùng cho khu vực chăn nuôi nhỏ lẻ quy mô hộ gia đình, khu dân cư giáp đường biên giới, chợ buôn bán gia cầm, nơi công cộng, đường làng, ngõ xóm, khu nhốt giữ động vật, sản phẩm động nhập lậu, kinh phí do ngân sách địa phương cấp.

Các lực lượng chức năng khu vực cửa khẩu như: Biên phòng, Y tế, Thú y, Hải quan, Công an, Quản lý thị trường tổ chức tiêu độc, khử trùng các phương tiện vận tải qua cửa khẩu. Kinh phí do các đơn vị chi trả theo quy định của Nhà nước.

4. Tổ chức thực hiện

UBND các huyện, thành phố phối hợp với các Sở, ngành triển khai thực hiện tháng vệ sinh tiêu độc, khử trùng đợt II năm 2019 trên địa bàn huyện, thành phố  các nội dung trên.

Sở Nông nghiệp và PTNT: Chỉ đạo kiểm tra công tác tổ chức triển khai thực hiện tháng vệ sinh tiêu độc, khử trùng để phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm; chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y chuẩn bị vật tư, hóa chất triển khai thực hiện.

Sở Y tế: Chỉ đạo công tác tổ chức triển khai thực hiện vệ sinh tiêu độc, khử trùng môi trường; chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tỉnh, Trung tâm Kiểm dịch Y tế Quốc tế Lào Cai tổ chức khử trùng tiêu độc tại các khu vực cửa khẩu, lối mở...; các cơ sở y tế tăng cường giám sát dịch bệnh từ động vật lây sang người; chuẩn bị đầy đủ vật tư, hóa chất phối hợp với các địa phương triển khai thực hiện.

Sở Thông tin và Truyền thông, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Báo Lào Cai tuyên truyền sâu rộng tới nhân dân trong tỉnh nhận thức đầy đủ về công tác phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm; đặc biệt là nội dung, yêu cầu của tháng vệ sinh tiêu độc, khử trùng đợt II năm 2019.

Sở Tài chính cấp kinh phí mua vật tư, hóa chất theo kế hoạch UBND tỉnh đã phê duyệt, đáp ứng nhu cầu phòng, phòng chống dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm.

                           Phan Thị Hảo – Chi cục Chăn nuôi và Thú y Lào Cai