Hiện một số vùng ở
Lào Cai đã xuất hiện bệnh Greening, vàng lá thối rễ, bệnh virus Tristeza, đây
là 3 loại bệnh đặc biệt nguy hiểm cho cây ăn quả có múi.
Vườn cây có múi
bị vàng lá, thối rễ trước khi điều trị. Ảnh: Trương Quang Vinh.
Toàn tỉnh Lào Cai có trên 2.000 ha cây có múi. Trong đó, có vùng sản
xuất tập trung như: Quýt Mường Khương 664 ha, Bưởi Múc trên 200 ha, ngoài ra
còn có rất nhiều diện tích cam, bưởi da xanh còn lại tại Bảo Thắng, Bảo Yên…
Hiện nay, ở một số điểm đã xuất hiện bệnh Greening, vàng lá thối rễ,
bệnh
virus Tristeza, đây là 3 loại bệnh đặc biệt nguy hiểm cho cây ăn quả có múi. Để hạn chế mức thấp nhất các loại bệnh nêu trên
gây ra, Trung tâm Khuyến nông và Dịch vụ nông nghiệp Lào Cai lưu ý bà con nông
dân như sau:
* Biện pháp phòng
bệnh:
Những vườn trồng mới sử dụng giống cây có múi
khỏe và sạch bệnh Greening, Tristeza. Không dùng cây giống từ các vườn bị nhiễm
bệnh làm giống.
Xử lý hố trước khi trồng bằng vôi
bột, bón lót bằng phân hữu cơ và chế phẩm sinh học trước khi trồng. Bón phân
trung vi lượng kết hợp phun phân bón lá giúp cây phát triển ngọn, thân cành khỏe,
chống chịu sâu bệnh. Tạo tán, tỉa cành để vườn thông thoáng, tránh giao tán; bón phân cân đối và
vừa đủ, không quá nhiều phân đạm để cây ra lộc
non tập trung. Thường xuyên thăm vườn để phát hiện kịp thời cây bị bệnh. Tiêu hủy
cây bị bệnh nặng không có khả năng phục hồi sau đó xử lý bằng vôi bột hoặc các
chế phẩm sinh học. Những khu vực trồng cây có múi bị bệnh nặng nên
luân canh trồng cây trồng khác từ 2-3 năm.
Sử dụng
bẫy dính màu vàng diệt côn trùng môi giới truyền
bệnh, thời điểm đặt bẫy là khi trưởng thành rầy chổng cánh, rệp xuất hiện và
thường trùng với thời điểm ra lộc của cây có múi. Khoảng cách 10-20m/bẫy và thay
bẫy 7 ngày/lần.
Nuôi, thả kiến vàng Oecophylla smaragdina trên
vườn cây có múi để hạn chế rầy chổng cánh, rệp muội là môi giới truyền bệnh
Greening, Tristeza.
* Biện pháp xử lý vườn bị
bệnh
Hạn chế ra vào vườn bị bệnh. Khử trùng giày
dép, bánh xe, công cụ canh tác để ngăn ngừa lây lan nguồn bệnh ra ngoài. Không
vận chuyển, buôn bán và sử dụng cây con ở vườn đã bị bệnh. Những
cây phát hiện bị bệnh Greening, Tristeza thì tiến hành nhổ bỏ và đem tiêu hủy
tránh lây lan sang các cây khác chưa bị bệnh. Kiểm tra phát hiện những
cây bị bệnh vàng lá thối rễ nặng không có khả năng cho năng suất tiến hành chặt
bỏ và thu gom toàn bộ cây, bộ phận cây bị bệnh đem tiêu huỷ; rắc vôi bột vào hố
gốc đã đào để khử trùng đất.
Sau khi thu hoạch hoặc tiêu hủy vườn cây có
múi bị bệnh cần trồng giống sạch bệnh hoặc luân canh với cây trồng khác từ 2-3
năm.
Sử dụng thuốc có trong Danh mục thuốc
bảo vệ thực vật được phép sử dụng ở Việt Nam có hoạt chất Abamectin, Rotenone,
Spinosad,…để trừ môi giới truyền bệnh. Phun
vào thời điểm cây ra đọt non vào mùa xuân hay đầu mùa mưa (rầy thường chọn các
đọt non để đẻ trứng).Liều lượng, nồng độ và phương pháp sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản
xuất ghi trên bao bì sản phẩm.
Lưu Hòa
- TTKN và DVNN LC